Tek Taraflı İşitme Kaybı Sebepleri Nelerdir? 

Tek Taraflı İşitme Kaybı Sebepleri Nelerdir? 

by Emy İşitme

İşitme duyusu, sosyal etkileşim ve çevresel farkındalık açısından iki kulakla sağlanan bir uyum gerektirir. Ancak, birçok kişi sadece tek bir kulağını etkileyen bir durum olan tek taraflı işitme kaybı ile yaşar. Bu durum, yalnızca sesin şiddetini değil, aynı zamanda sesin geldiği yönü tayin etme yeteneğini ve gürültülü ortamlarda konuşmaları anlamayı ciddi şekilde zorlaştırır.

Tek Taraflı İşitme Kaybı Nedir?

Tek taraflı işitme kaybı, bir kulağın normal veya normale yakın işitme yeteneğine sahipken, diğer kulağın farklı işitme kaybı derecelerinde kayıp yaşaması durumudur. Bu, iki kulak arasındaki işitme eşiklerinde önemli bir fark olduğu anlamına gelir. Tıbbi terminolojide bu, sensörinöral, iletim tipi veya mikst tip olabilir ve ani işitme kaybı şeklinde başlayabileceği gibi zamanla da gelişebilir.

Tek Taraflı İşitme Kaybının En Yaygın Belirtileri

Tek kulağın işitmesi normal olsa bile, diğer kulaktaki kayıp, günlük yaşamda önemli zorluklar yaratır. Kaybın şiddetine göre bu belirtilerin yoğunluğu değişir.

Sesin Yönünü Tayin Etmede Güçlük

Ses, iyi işiten kulaktan değil de, kayıp yaşanan taraftan geldiğinde, başınız ses dalgalarını engeller. Bu durum, beynin sesin kaynağını doğru bir şekilde işleyememesine ve sesin yönünü tayin etmede güçlük yaşanmasına neden olur.

Gürültülü Ortamlarda Konuşmaları Anlamada Zorlanma

En büyük şikayetlerden biri budur. Gürültülü bir restoranda veya kalabalık bir toplantıda, kayıp olan kulak çevresel gürültüyü filtrelemediği için, beyin iyi işiten kulaktan gelen konuşma sesini ayırt etmekte zorlanır.

Etkilenen Kulakta Çınlama, Uğultu veya Dolgunluk Hissi

Kayıp olan kulakta sürekli bir çınlama, uğultu olan tinnitus veya basınç ile ilişkili dolgunluk hissi yaşanabilir. Bu durum, hasar gören işitme sinirlerinin veya kokleanın beyne hatalı sinyaller göndermesinden kaynaklanır.

Tek Taraflı İşitme Kaybının Temel Sebepleri:

Tek taraflı işitme kaybının nedenleri oldukça çeşitlidir ve hasarın nerede meydana geldiğine bağlı olarak sınıflandırılır.

Tek Taraflı İşitme Kaybı Sebeplerine Genel Bakış

Yapısal ve Fiziksel Nedenler

Bu sebepler genellikle orta kulak veya iç kulaktaki fiziksel sorunlardan kaynaklanır.

• Ani İşitme Kaybı: Genellikle nedeni bilinmeyen (idiopatik) ve acil tıbbi müdahale gerektiren bir durumdur. Virüsler, dolaşım sorunları veya sinir hasarı şüphesi vardır.
• Akustik Nöroma (Tümör): Denge ve işitme sinirleri üzerinde yavaş büyüyen iyi huylu bir tümördür. Genellikle kayıp ilerleyici ve kulakta işitme kaybının tek taraflı olmasına yol açar.
• Meniere Hastalığı: İç kulakta sıvı basıncı düzensizliğinden kaynaklanan, işitme kaybı, şiddetli baş dönmesi (vertigo) ve tinnitus ataklarıyla karakterize kronik bir hastalıktır.

Enfeksiyon Kaynaklı Nedenler

Özellikle çocuklarda yaygındır. Orta kulak iltihabı, iletim tipi kayba neden olur. Genellikle tedavi edilebilir olsa da, kronikleşirse kalıcı hasar bırakabilir. Bazı viral enfeksiyonlar, direkt olarak iç kulak sinirlerine zarar vererek tek taraflı işitme kaybına yol açabilir.

Dış Etkenlere Bağlı Sebepler

Kafaya alınan şiddetli darbeler veya ani hava basıncı değişiklikleri (barotravma) iç kulak yapısına zarar verebilir. Yada bir silahtan çıkan yüksek ses veya bir konser hoparlörüne yakın olma gibi durumlar, o kulağın hassas tüy hücrelerinde kalıcı hasar (travma) bırakabilir.

Tanı Süreci Nasıl İşler:

Doğru tedavi planı için, öncelikle kayıp türünün ve altta yatan kesin nedenin belirlenmesi gerekir.

KBB Uzmanı Fiziksel Muayenesi

Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanı, kulak kanalını ve zarı inceler (otoskopi). Amaç, dış kulakta işitme kaybına neden olabilecek tıkanıklık (buşon) veya enfeksiyon belirtilerini görmektir.

Odyometrik Testler

Temel tanı aracıdır. Hava yolu ve kemik iletimli testler yapılır. Odyogram, sesin hangi frekanslarda ve şiddetlerde duyulduğunu belirleyerek, kayıp türünü (işitme kaybı dereceleri) ve seviyesini kesinleştirir.

Gerekli Durumlarda Görüntüleme Yöntemleri

KBB uzmanı, işitme kaybına tümör (akustik nöroma) gibi nörolojik bir nedenin mi yoksa iç kulak kemik yapısında bir sorunun mu yol açtığından şüphelenirse, detaylı görüntüleme isteyebilir.

Tek Taraflı İşitme Kaybı Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Tek taraflı işitme kaybı için tedavi seçenekleri şunları kapsar:

Medikal Tedaviler

Eğer kayıp yeni başladıysa (genellikle 72 saat içinde), kortikosteroidler (hap veya kulak içi enjeksiyon) ile tedavi uygulanarak hasarın geri döndürülmesi hedeflenir. Bu, ani işitme kaybı vakalarında kritik bir ilk adımdır.

İşitme Cihazları

İşitme kaybının hafif veya orta derecede olduğu durumlarda geleneksel işitme cihazları kullanılabilir. Ancak kayıp çok ileri dereceyse, bu cihazlar yetersiz kalabilir.

Kemik İletimli İşitme İmplantları

Bu sistemler, kaybedilen taraftan gelen sesi alıp, baş üzerinden kemik yoluyla veya özel bir kablosuz sistemle sağlam kulağa ileterek kişinin duyma deneyimini iyileştirir. CROS (Contralateral Routing of Signal) işitme cihazları, kayıp olan kulaktan gelen sesi sağlam kulağa yönlendirir.

Koklear İmplant

Geleneksel işitme cihazlarının fayda sağlamadığı ileri derece işitme kaybı olan tek kulakta işitme kayıpları için koklear implant cerrahi bir çözüm olabilir. İmplant, hasarlı kokleayı atlayarak doğrudan işitme sinirini uyarır. Tek taraflı işitme kaybı, basit bir rahatsızlık değil, yaşam kalitesini ve iletişim yeteneğini etkileyen karmaşık bir durumdur. Yaşa bağlı veya enfeksiyonel işitme kayıpları da dahil olmak üzere birçok potansiyel nedenleri vardır ve bu nedenlerin doğru tespiti hayati önem taşır. Eğer sizde veya yakınınızda bu belirtileri görüyorsanız, vakit kaybetmeden bir KBB uzmanına başvurarak odyogram ile tanı koydurmalı ve size en uygun kemik iletimli çözümler, işitme cihazları veya koklear implant gibi tedavi seçeneklerini değerlendirmelisiniz. Erken teşhis, işitme kaybının ilerlemesini kontrol altına almanın ilk adımıdır.